Baykal

Doğu Sibirya’nın incisi Baykal gölüdür. Bu göl, en derin ve muhtemelen dünyadaki en eski göl olup, yaşı 25 milyon yıl civarındadır. Bu gölde, tertemiz ve olağanüstü şeffaflıkta olarak dünya tatlı su rezervlerinin yaklaşık dörtte biri toplanmıştır. 30 santim çapındaki beyaz bir halkayı göle attığınız takdirde, bu halka Baykal suyunun 40 metre derinlik altında bile görülebilir. Göl, deniz seviyesinden yaklaşık 500 metre yükseklikte, uzunluğu 636 kilometre, genişliği 20 ila 80 kilometre arasında değişmekte, maksimum derinliği ise 1637 metreden fazladır. Baykal’da 1850 çeşit hayvan ve 850 tür bitki yaşamakta olup, bunların birçoğuna yalnız burada rastlamak mümkündür. En meşhur Baykal balıkları, Mersin Balığı, Grayling Balığı, Somon balığı türlerinden olan Sig balığı ve Baykal yağlı balığı olan Golomyanka’dır. Fakat en değerlisi de çok zarif ve şık bir tada sahip olan Omuldur. Baykal’daki neşli nlerin sayısı ney denizlerindeki tatil bölgelerindekinden daha fazla olup, yılda 300 nden daha fazladır. Sonbaharda, çok çlü rüzgârların estiği fırtınalar sıkça meydana gelir. Göl suyu sadece Ocak ayının ikinci yarısında donar ve ancak Mayıs ayında buzlardan kurtulur. Baykal buzu, suyu gibi inanılmaz derecede temiz ve devasa şeffaf tarlalar oluşturur, gölün sığ yerlerinde ise dibini ve gölde yaşayan canlıları görebilirsiniz. Baykal Gölüne üç yüzden fazla ırmak suyu akmaktadır, ama Baykal’dan sadece Angara nehri dışarı akar. Angara Nehrinin başında oldukça büyük sayılan İrkutsk şehrinden 70 kilometre mesafedeki Listvyanka kasabasında suyun üzerinde çok eski bir rivayete konu olan taş yükselmektedir. Rivayete göre Baykal Baba bu taşı, tüm yasaklara rağmen gölü çevreleyen dağları ayırarak nişanlısı Yenisey’e giden söz dinlemeyen zel kızı Angara’nın peşinden atmıştır. Baykal, turistler için inanılmaz bir manyetik ce sahiptir. Turistlerin çoğunluğu, buraya yeterince ılık olan yaz aylarında gelir. Temmuz ayının sonunda Ağustos başlarında kıyı suyu iyi ısınır. Baykal’da, istediğiniz şekilde zergâhınızı değiştirme ve şairane koy ve körfezlere girme olanağına sahip olabilmek, balık avlamak ve neşlenmek için ufak bir gemi ile gezmek en iyisidir. Bu tür seyahatler son nlerde daha popüler bir hal almaktadır.

Tuhaf kesitli kıyı ve çok rahat, sıkça derin olmayan kum ve çakıl plajlı koyları bulunan keskin kıyılı ve yüksek burunlu Olhon adası, Baykal’daki en büyük adadır. Olhon’un alçak ve kayalıklı batı kıyısının kayalık ve tuzlak arazileri ile kum tepecikleri sizi hayrete düşürür. Doğu kıyısı ise aksine Baykal’a doğru aniden kesiliveren yüksek, sıkça dik ve bazen kayalık bir kıyıdır. Kıyıdan birkaç metre ileride göl 1637 metrelik en yüksek derinliğine ulaşır. Adadaki kışlar az karlı ve çok çetindir, ama yaz aylarında ılık ve neşli n sayısı çok fazladır. Olhon kıyılarında meşhur Baykal fok balığına sıkça rastlanır, adada ise bilim adamları eski çağdan kalma insan yerleşim yerini bulmuşlardır. Amerikalı bilim adamları Baykal sakinlerinin Amerikan Kızılderililerinin ataları sayar ve bu nedenle bunların torunları olan Olhon’un şimdiki sakinleri, yabancılar tarafından büyük ilgi görmektedir. Yerli halk, bu adada bulunan Burhan mermer kayasının içindeki mağarada Cengiz Han’ın mezarının bulunduğuna inanır. Baykal’ı çevreleyen Krugobaykalskaya Demiryolu ney Balkanın en zel kıyılarından geçer. Emsalsiz mühendislik tekniğindeki yapı, işletmeye 1905 yılında alınmıştır. Bu yola Rusya’nın çelik kemerinin altın tokası derler. Baykal’ın çok çeşitliliği, Sibirya için alışılmışın dışındaki yumuşak iklimi ve kum plajları, buralarda tatil merkezlerinin gelişmesine olanak sağlamaktadır. Dağ kayağı yolları, konforlu oteller ve spa’lar, tedavi eden su kaynakları, turlar, etnografik ve ekolojik turlar, avcılık, balık avı ve diğer bir çok etkinlik mevcuttur.

1. Baykal’a Doğu Sibirya’nın incisi derler. Bu göl, en derin ve muhtemelen dünyadaki en eski göl olup, yaşı 25 milyon yıl civarındadır. Gölde, tertemiz ve olağanüstü şeffaflıkta olarak dünya tatlı su rezervlerinin yaklaşık dörtte biri toplanmıştır. 30 santim çapındaki beyaz bir halkayı göle attığınız takdirde, bu halka Baykal suyunun 40 metre derinlik altında bile görülebilir. Göl, deniz seviyesinden yaklaşık 500 metre yükseklikte, uzunluğu 636 kilometre, genişliği 20 ila 80 kilometre arasında değişmekte, maksimum derinliği ise 1637 metreden fazladır.

2. Baykal’daki neşli n sayısı ney denizlerindeki tatil bölgelerinden daha fazla olup, yılda 300 nden fazladır. Sonbaharda oldukça sık bir şekilde çok çlü rüzgârların estiği fırtınalar meydana gelir. Göl suyu sadece Ocak ayının ikinci yarısında donar ve ancak Mayıs ayında buzlardan kurtulur. Baykal buzu, suyu gibi inanılmaz derecede temiz ve devasa şeffaf tarlalar oluşturur, gölün sığ dibini ve gölde yaşayan canlıları görebilirsiniz.

3. Baykal, turistler için inanılmaz bir manyetik ce sahiptir. Turistlerin çoğunluğu, yeterince ılık olan yaz aylarında gelir. Temmuz ayının sonunda Ağustos başlarında kıyı suyu iyi ısınır. Baykal’da istediğiniz şekilde zergâhınızı değiştirme ve şairane koy ve körfezlere girme olanağına sahip olabilmek, balık avlamak ve neşlenmek için ufak bir gemi ile gezmek en iyisidir. Bu tür seyahatler son nlerde daha popüler bir hal almaktadır.

4. Tuhaf kesitli kıyı ve çok şirin, daha sık derin olmayan kum ve çakıl plajlı koyları bulunan keskin kıyılar ve yüksek burunlu Olhon adası, Baykal’daki en büyük adadır. Olhon’un alçak ve kayalık batı kıyısının kayalık ve tuzlak arazileri ile kum tepecikleri, sizi hayrete düşürür. Doğu kıyısı ise, aksine Baykal’a doğru aniden kesiliveren yüksek, sıkça dik ve bazen kayalık bir kıyıdır. Göl, kıyıdan birkaç metre ileride 1637 metrelik olan en yüksek derinliğe ulaşır. Adadaki kışlar az karlı ve çok çetindir, ama yaz yaylarında ılık ve neşli n sayısı çok fazladır. Olhon kıyılarında meşhur Baykal fok balığına sıkça rastlanır, adada ise bilim adamları eski çağdan kalma insan konaklama yerini bulmuşlardır. Amerikalı bilim adamları Baykal sakinlerinin Amerikan Kızılderililerinin ataları sayar ve bu nedenle bunların torunları olan Olhon’un şimdiki sakinleri, yabancılar tarafından büyük ilgi görmektedir. Yerli halk, bu adada bulunan Burhan mermer kayasının içindeki mağarada Cengiz Han’ın mezarının bulunduğuna inanır.

5. Baykal Gölünün kuzey-doğu kıyısındaki ilk devlet koruması altındaki Barguzinski koruma bölgesi, Samurların korunması ve incelenmesi amacı ile 1916 yılında Buryatya’da oluşturulmuştur. Sobolinaya Tropa (Samur Patikası) turistik zergâhı, sizi bu kürkü değerli hayvanla tanıştırır. Baykal boz ayısı ile sincaplar, gölleri ve şairane zellikteki şelaleleri bulunan kayalık zirveler ve dağlık tayga ormanları arasında kendilerini oldukça rahat hissetmektedirler. Koruma altındaki bölgenin merkez malikânesinde kurulu Doğa Müzesini ziyaret edebilir ve sıcak su kaynağından çıkan sülfatlı sodyum banyosu alabilirsiniz.

6. Baykal’ın en meşhur koyu olan Pesçanaya Koyu (Kumlu Koy), zellik bakımından hayrete düşüren bir yerdir. Bu muhteşem görkemlikteki doğal mimari ansambl, “kutsal gölün” sembollerinden biri olup, en popüler turistik tesistir. Koyun kumlu plajı Boşlaya i Malaya Kolokolni (Büyük ve Küçük Çan Kuleleri) kayaları ile son bulur, etrafını ise yürüyen Sedir ağaçları olarak isimlendiren görkemli ağaçlar çevreler. 

7. Derevya Na Khodulyah (Yürüyen Ağaçlar), Pesçanaya Koyunun en önemli yeridir. Dalları rüzgârın etkisi ile dolanmış haldeki devasa büyüklükteki Sedir ağaçları, dans eden Şamanlara benzer. Onlarca yıllık süre zarfında Baykal’ın rüzgârı ve suyu, ağaç köklerindeki kumu götürmüş ve ağaç kökleri insan boyundan daha yüksek bir şekilde toprak üzerine çıkmışlardır.

8. Emsalsiz zellikteki Baykal Gölü, elliden fazla çeşit balığın ana yurdudur, fakat bunların içinden en çok avlanan balık, nefis mezelerin yapıldığı Baykal Omul balığıdır. Baykal’da balık avlama o kadar ilginç ve sürükleyici bir oyun gibidir ki, burada hiçbir insan balık avına soğuk kalamaz. Kıyıdan da avlanabileceğiniz gibi, en iyisi göl gezisine çıkmanız ve Grayling Balığı, Somon balığı ve Lota balığının tüm avlama tekniklerini denemenizdir. Temel avlanma şekli tabii ki de oltadır, fakat oldukça sıra dışı sayılabilecek yerli avlanma yöntemleri de vardır. Ağ ve yemi size verirler, o nedenle denemenize değer.

9. Emsalsiz, tatlı su fok balığı olan Baykal fok balığına Baykal’ın başka bir mucizesi derler. Bunların temel yaşama alanı, göldeki Uşkan adalarıdır. Bu iyimser ve çok meraklı hayvanların onlarca ve yüzlercesi kıyıdaki taşlara çıkar ve neşlenir. Başka yerlerde ise kıyıya yaklaşan bu bıyıklı ve çocukça masum bakışlı yuvarlak gözlü hayvanı görebilme şansına pek fazla insan sahip olmaz.

10. Baykal’a üç yüzden fazla ırmak akar, ama sadece Angara nehri dışarı akar. Angara Nehrinin başında, oldukça büyük İrkutsk şehrinden 70 kilometre mesafedeki Listvyanka kasabasında suyun üzerinde eski bir rivayete konu olan bir taş yükselmektedir. Rivayete göre Baykal Baba bu taşı, tüm yasaklara rağmen gölü çevreleyen dağları ayırarak nişanlısı Yenisey’e giden söz dinlemeyen zel kızı Angara’nın peşinden atmıştır.

11. Doğu Sibirya’nın en zel şehirlerinden biri olan İrkutsk, İrkut Nehrinin Angara Nehri ile birleştiği yerin karşısında 1961 yılında kıyıya konulan zıpkının yerinde yükselmiştir. Buraların mimarisi çeşitli kültür, din ve çağların ilginç bir karışımından oluşmaktadır. Buralarda hem Batının saygıdeğerliğine hem de Doğunun tertemiz dekoratif süslemelerine rastlamak mümkün. Şehrin eski kısmında çok sayıda ince oymalar ile süslenmiş Sibirya’nın barokko tarzı ahşap pervazlı ve aynı şekilde oymalar ile süslenmiş yüksek kapı sütunlu, kararmış ahşap sütunlardan inşa edilmiş Sibirya ahşap evleri bozulmadan durmaktadır. Genel Valinin evi, Rusya Coğrafya Birliği İrkutsk şubesi binası ile ayrıca yakın zaman önce restorasyondan geçirilen ve muazzam bir şekilde aydınlatılan ünlü İrkutsk Drama Tiyatrosu çok ilginçtir. İrkutsk şehrinde, zengin freskleri ile ortalığa yayılan çan sesleri ile dikkat çeken Znamenskiy Kadın Manastırı da dâhil olmak üzere birçok tapınak vardır. Şehirde organ müziğini dinleyebileceğiniz bir salon bile vardır.

12. Baykal’ı çevreleyen Krugobaykalskaya Demiryolu ney Balkanın en zel kıyılarından geçer. Bu emsalsiz, teknik mühendisliği yapısı işletmeye 1905 yılında alınmıştır. İnşaatının zorluğu ve pahalılığı nedeni ile bu yola Rusya’nın çelik kemerinin altın tokası derler. Demiryolu, Baykal tarafından ikiye bölünen Transsibirya demiryolu hattını (daha önce vagon dizileri karşı tarafa vapurla taşınırdı) birleştirmiştir. Geçen yüzyılın ortasında İrkutsk HES’inin inşaatı nedeni ile baraj gölüne dönüşen Angara Nehri Krugobaykalskaya Demiryolunun bir kısmını sular altında bırakmıştı. İrkutsk’tan Slyudyanki’ye kadar daha kısa bir çevre yolu inşa edilmişti. Şu an Krugobaykalskaya Demiryolu ön ve yan duvarlarının zarafetinin korunmuş olduğu çok sayıda tünelleri bulunan tek şeritli demiryolu kör hattı şeklindeki tarihi bir mimari anıttır. Slyudyanka istasyonundan haftada birkaç kez olmak üzere Baykal Limanına kadar Baykal Gölü kıyısının her yanında yayılmış tüm köylerin ihtiyaçlarını sağlayarak çok eski bir buhar treni gelip gider.

Baykal Gölünün neyine ve batısına doğru Rusya’nın Budizm merkezi olan Buryatya yerleşmiştir. nümüzde burada otuza yakın Datsan Tapınağı mevcuttur. Turistleri buralara Buryatya’nın emsalsiz doğası da çekmektedir. Sayan’lardaki Tunkinski Ulusal Parkında, sönmüş volkanları, şelaleleri, mağara ve çok sayıdaki gölleri görmek mümkündür. Burasının insan tarafından çok uzun zaman önce benimsenmiş olduğunun delili bulunan eski konaklama yerleri, kaya üstü yazıtlar ve resimlerdir. Koruma bölgeleri ve korulardaki kuş, hayvan ve bitkilerin izlendiği ekolojik zergahların, Munko-Sardık Kutsal Dağına tırmanışların, nehir raftingi, hayvan ve balık avları ile sıcak su kaynaklarının çekiciliği yüksektir. Cumhuriyet alanları içinde 360’dan fazla mineral ve termal su kaynakları bulunmaktadır. Buryatya’da at kutsal bir varlık kabul edilir, kısrak sütü olan kımızın tedavi edici cü çok değer verilen bir şey olup, denemeye değer.