Kırım Cumhuriyeti’ndeki Durum Hakkında (Kasım 2019 - Ocak 2020)
Kırımlı Müslümanlar Mevlid Kandili’ni kutladı
8 Kasım’da Simferopol’deki Seyit Settar Camii Kompleksi’nde Hz. Muhammed’in doğum günü vesilesiyle kutlanan Mevlid Kandili’nde kapsamlı dini etkinlikler düzenlendi. Mevlid Kandili programının ardından Müslümanlara geleneksel Kırım Tatar şerbeti ikram edildi. Mevlid Kandili dolayısıyla Sakskiy bölgesi, Yevpatoriya, Canköy, Krasnoperekopsk ile Kırım’ın diğer kent ve yerleşim yerlerinde etkinlikler gerçekleştirildi.
Leninskiy bölgesinin Korpe (Kalinovka) köyünde cami inşa edilecek
13 Kasım’da Leninskiy (Yedi Kuyu) bölgesinin Korpe (Kalinovka) köyünde inşa edilecek caminin temel atma töreni yapıldı. Bu köy, Leninskiy bölgesinin en büyüğü kabul edilmekte ve nüfusunun yaklaşık %30’unu Kırım Tatarları oluşturmaktadır. Caminin kapasitesinin 150 kişi olması planlanmaktadır.

Kırım Tatar Edebiyat ve Kültür Günü kutlaması hakkında
12 Kasım’da Kırım Cumhuriyeti’nde Kırım Tatar Edebiyat ve Kültür Günü geniş bir katılımla kutlandı. Kutlama, Kırım Tatarlarının gelenekleri, kültürü ve diliyle ilgili bilgilerin ölçüldüğü metin dikte yarışmasıyla başladı. Simferopol’deki İsmail Gaspıralı Kırım Tatar Kütüphanesi’nde kitap tanıtımları yapıldı ve “Kırım Tatar Edebiyat Kültürü Külliyatı” adlı kitap sergisi gezildi, ayrıca Kırım Tatar Devlet Akademik Müzik ve Drama Tiyatrosu’nda bu özel gün vesilesiyle bir konser düzenlendi. Etkinliğe katılan misafirler, el sanatları sergisini, kütüphane fonlarıyla gerçekleştirilen “Kırım Tatarlarının Kültürel Hazinesi” adlı kitap fuarını gezme imkanı elde etti.
Ulusal kültürel özerkliklerin liderleri ile yabancı gazeteci heyeti arasında Livadya Sarayı’nda yapılan toplantı hakkında
14 Kasım’da İngiltere, İtalya, Fransa, Sırbistan, Portekiz, Slovakya, Özbekistan, Hindistan, Vietnam, Güney Afrika, Kongo ve diğer ülkelerden 20’den fazla kişiden fazla oluşan yabancı gazeteci heyeti Livadya Sarayı’nı ziyaret etti. Sarayda yapılan gezintinin ardından gazeteciler, Kırım’daki ulusal kültürel toplulukların temsilcileriyle bir görüşme gerçekleştirdi. Gazeteciler, bu görüşmede ilgilerini çeken her konuda sorular yöneltme imkanı buldu. Görüşme sırasında yarımadada yaşayan etnik grupların sosyo-ekonomik, siyasi ve kültürel gelişimiyle ilgili konular istişare edildi.
“Ulusal Basının Gelişimi, Halkın Kültürü ve Dilinin Korunmasının Teminatıdır” Konferansı hakkında
22 Kasım’da Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi’nde 2. Bilimsel Uygulamalı Konferans “Ulusal Basının Gelişimi, Halkın Kültürü ve Dilinin Korunmasının Teminatıdır” düzenlendi. Konferans kapsamında katılımcılar, ulusal basınla ilgili raporları dinledi ve yayınların yaygınlaştırılması ve tirajların, ulusal programların yayın süresinin artırılması, etnik yayın kuruluşlarındaki gazetecilerinin ve editoryal ekibin desteklenmesi, onların teşvik edilmesine yönelik yeni mekanizmalar aranması, etnik gruplar arasındaki ilişkilerde ahengin sağlanması, vb. gibi çok geniş yelpazedeki konuları ele aldı.
Simferopol bölgesinde “Kırım’da İslam Tarihi. Kırım Hanlarının Tarihi” adlı yarışma düzenlendi
24 Kasım’da Simferopol bölgesinin Molodezhnoe kasabasında 5. Kırım Yarışması kapsamında “Kırım’da İslam Tarihi. Kırım Hanlarının Tarihi” adlı yarışmanın ilçe etabı gerçekleştirildi. Bu açık yarışmaya Simferepol bölgesindeki okullardan öğretmenler ve öğrenciler katıldı. Kazananlara sertifikalar, madalyalar ve değerli ödüller verildi.
Simferopol’deki Ak Mescit onarım çalışmalarının ardından açıldı
6 Aralık’ta Simferopol’ün Ak Mescit mahallesindeki cami, yapılan kapsamlı onarım çalışmalarının ardından yeniden açıldı. Bina 2006 yılında inşa edildi, ancak inşaat çalışmaları sırasında binaya doğalgaz bağlantısı yapılmadı ve bu durum, yılın soğuk döneminde binanın içinin aşırı soğumasına yol açtı. 2018 yılında ibadethanenin yanında minare inşasına başlandı. O dönemde binanın kapsamlı bir onarımdan geçirilmesi ve binaya doğalgaz bağlanması kararlaştırıldı. Caminin açılışında bir araya gelen Müslümanlar, Cuma namazı kıldılar. Organizatörler, tüm misafirler için ikram hazırladı.
Kırım Müftülüğü’nde 2019 yılının sonuçları ele alındı
26 Aralık’ta Kırım Müslümanları Dini İdaresi’nde dini kurumun 2019 yılında yaptığı çalışmaların sonuçları değerlendirildi: http://qmdi.org/v-muftiyate-kryma-podveli-itogi-2019-goda-foto/
İnşaat faaliyetleri
2019 yılın boyunca Kırım Cumhuriyeti topraklarında cami inşaatları devam etti. Bu faaliyetler, Bahçesaray bölgesinin Putilovka (Yancu), Uglovoye (Acı Bulat) yerleşimlerinde, Belogorsk bölgesinin Yarkoe Sakskogo, Litvinenkovo, Zelenogorskoye, Mezhgorye yerleşimlerinde ve ayrıca Simferopol bölgesinin Beloglinka (Aktaçi-Kiyat), Beloye-5, İvanovka, Fontany-5, Lugovoye-2 yerleşimleri ile Krasnogvardeyskiy bölgesinin Pyatihatka, Razdolnenkiy bölgesinin Berezovka yerleşiminde ve Çernomorskoe kasabasında yürütüldü.
Simferopol’deki Ulu Camii inşaatı, en önemli inşaat tesisi olarak kalmaya devam etmektedir. 2019 yılının sonlarına doğru işçiler, ibadethanenin dış ve iç dekorasyonuna, süslemelere, vitray camların montajına, sahanın ıslahına ve altyapı tesisatlarını döşeme çalışmalarına başladı.
2019 yılında Kırım Cumhuriyeti’ndeki Barak (Sinitsyno), İslam-Terek (Kirovskoye), Nasipköy (Kefe-Feodosiya), Korpe (Kalinovka), Yedi Kuyu (Leninskiy bölgesi) ve Sivastopol’e bağlı Baydarı (Ak-Yar) köylerinde inşa edilecek camilerin temelleri atıldı.
Simferopol’e bağlı Levadka’da yeni inşa edilen Kadir Camii’nin açılışı yapılırken, Kırım’ın başkentindeki Ak Mescit mahallesinde bulunan cami de, kapsamlı onarım çalışmalarının ve minare inşaatının ardından yeniden hizmete açıldı. Yalta’daki Ay-Vasil, Bahçesaray’daki Yancu ve Krasnogvardeyskiy bölgesindeki Buzavchi (Novopokrovka) köylerinde bulunan camilerde minare inşa edildi.
Kırım Müslümanları Dini İdaresi, Sudak bölgesindeki Kapsihor (Morskoye) köyündeki tarihi dini tesislerin, Zincirli Medrese Kompleksi’ndeki onlarca tesisin ve Bahçe Saray’daki Orta Medrese ile Yevpatoriya’daki türbelerin yeniden hizmete açılmasına yönelik kapsamlı çalışmalar yaptı. İnşaat ve Arazi İşleri Birimi tarafından 37 dini yapının bulunduğu arazilerin tescili konusunda kapsamlı çalışmalar yaparken, bunun yanında 13 dini binanın da tapu belgeleri alındı.
Yayın faaliyetleri
2019 yılı boyunca Kırım Müftülüğü, eğitim alanındaki projelerin gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalarına devam etti. 2019 yılında Kırım Müslümanları Dini İdaresi tarafından Kırım Tatar ve Rusça dillerinde kitaplar, “İslam’da Mezhepler”, “40 Hadis” kitapları, “Hizb’ut Tahrir Örneğinde Yıkıcı Mezheplere İlişkin Karşı Argümanlar”, “Hile-i Saadet ve Hz. Muhammed’in Ahlakı”, “Efal-i Mükellefin” adlı broşürlerin yanı sıra İmsakiye, Namaz Eğitimi Rehberi, 2020 Namaz Takvimi ve diğer yazılı ürünler basıldı.
Dış faaliyetler
2019 yılı boyunca Kırım Müslümanları Dini İdaresi temsilcileri, Türkiye, Belarus ve Polonya’da düzenlenen uluslararası konferanslara ve forumlara katıldı. Kırım Müftü Yardımcısı Esadullah Bairov, Kırımlı sivil toplum kuruluşları ve Kırım Cumhuriyeti’nin ulusal kültürel topluluklarıyla AGİT’in insani boyut meseleleriyle ilgili “Kırım Tatarlarının Dünü ve Bugünü” konulu toplantısı kapsamında Varşova’da düzenlenen yuvarlak masa toplantısına katıldı. Bunun yanında Kırım Müftü Yardımcısı Ayder İsmailov, Minsk Ulu Camii’nin 420. kuruluş yıldönümü ve Belarus Cumhuriyeti Müslümanları Dini Birliği’nin 25. kuruluş yıldönümü, Minsk Ulu Camii’ndeki İslam Müzesi’nin açılması ve Belarus Müftüsü Ebu Bekir Şabanoviç’in 80. doğum günü vesilesiyle düzenlenen kutlama etkinliklerine katıldı.
Kırım Müftüsü, Türkiye’deki depremde ölenlerin yakınlarına başsağlığı diledi
26 Ocak’ta Kırım Müftüsü Emirali Ablayev, Elazığ’da meydana gelen deprem sonucunda yaşanan can kayıpları nedeniyle Türk halkına, hayatını kaybedenlerin akraba ve yakınlarına başsağlığı diledi. Ablayev, “Türkiye’de deprem sonucu yaşanan trajedi nedeniyle en derin başsağlığı dileklerimizi sunuyoruz. Kırım Cumhuriyeti Müslümanları, can kayıplarına ve haber alınamayan kişiler bulunduğuna dair haberler nedeniyle büyük bir üzüntü yaşadı. Yüce Yaradan’a, ölenlerin ruhlarının şad olması için dua ediyoruz. Tüm ülke halkına bu trajedinin açtığı yaraların sarılmasında güç, sabır ve cesaret temenni ediyoruz” ifadelerini kullandı.